5 Ἰανουαρίου 2014 - Κυριακὴ πρὸ τῶν Φώτων

ΤΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ

Ἀριθμὸς 1

Κυριακὴ πρὸ τῶν Φώτων

5 Ἰανουαρίου 2014

Μάρκ. α, 1-8

Τὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα τῆς Κυριακῆς πρὸ τῶν Φώτων ἀναφέρεται στὴ δράση τοῦ Ἁγίου Ἰωάννη τοῦ Προδρόμου, στὸ πρόσωπο τοῦ ὁποίου ἐκπληρώνονται δύο προφητεῖες τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Στὴν πρώτη σημειώνεται ὅτι ὁ Θεὸς θ’ ἀποστείλει τὸν προάγγελό του γιὰ νὰ προετοιμάσει τὸ δρόμο γιὰ τὸν ἐρχομὸ τοῦ Μεσσία, ὁ ὁποῖος θὰ φέρει τὴ σωτηρία στὸν κόσμο. Στὴ δεύτερη, ὁ προφήτης Ἠσαΐας ἐμφανίζει τὸν Πρόδρομο ὡς «φωνὴ βοῶντος ἐν τῇ ἐρήμῳ» ποὺ συμβουλεύει τοὺς ἀνθρώπους νὰ ἑτοιμαστοῦν γιὰ τὸν ἐρχομὸ τοῦ Χριστοῦ καὶ νὰ ἀκολουθήσουν τὸ δρόμο τῆς μετάνοιας.

Ὅπως μᾶς πληροφορεῖ ὁ ἀπόστολος Μᾶρκος, ἀπὸ τὸ εὐαγ-γέλιο τοῦ ὁποίου ἀντλεῖται ἡ σημερινὴ περικοπή, ὁ Ἰωάννης στὴν ἔρημο πρόσφερε βάπτισμα μετανοίας «εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν». Ὅλοι ἔτρεχαν γιὰ νὰ βαπτισθοῦν ἀπὸ αὐτὸν στὸν Ἰορδάνη ποταμό, ἀφοῦ πρῶτα ἐξομολογοῦνταν τὶς ἁμαρτίες τους. Σύμφωνα μὲ τὶς περιγραφές, ὁ Ἰωάννης ἔφερε ἔνδυμα ἀπὸ τρίχες καμήλας καὶ ζώνη δερμάτινη γύρω ἀπὸ τὴ μέση του, ἐνῶ ἡ τροφὴ του ἦταν πολὺ λιτή. Τρεφόταν μὲ μέλι ἄγριο καὶ ἀκρίδες. Ὁ Ἰωάννης ἐπειδὴ ἦταν μεγάλη μορφὴ, σὲ σημεῖο μάλιστα ποὺ κάποιοι τὸν ἐκλάμβαναν ὡς τὸν ἀναμενόμενο Μεσσία, δὲν παρέλειπε νὰ διευκρινίζει συνεχῶς ὅτι «ἔρχεται πίσω μου ὁ ἰσχυρότερός μου, ποὺ δὲν εἶμαι ἄξιος οὔτε τὰ ὑποδήματά του νὰ λύσω. Ἐγὼ σᾶς βαπτίζω μὲ νερό, ἐκεῖνος ὅμως θὰ σᾶς βαπτίσει στὸ Ἅγιο Πνεῦμα».

Ἡ ἔκφραση «φωνὴ βοῶντος ἐν τῇ ἐρήμῳ», ἀποτυπώνει τὴν ὅλη παρουσία τοῦ Ἰωάννη τοῦ Προδρόμου. Στὴν πνευματικὴ ἐρημία ποὺ ἀποκαλυπτόταν ἔντονα καὶ στὴ δική του ἐποχή, μέσα στὴν τραγικότητα ποὺ προκαλεῖ ἡ ἁμαρτία, μέσα στὴ γενικότερη ἀπελπισία ποὺ κυριαρχοῦσε στοὺς ἀνθρώπους τῆς ἐποχῆς του, προετοίμασε τὸ δρόμο γιὰ τὸν ἐρχομὸ τοῦ Χριστοῦ, μὲ τὴν προτροπὴ «μετανοεῖτε». Ἡ μετάνοια, δὲν εἶναι βέβαια μία ἐπιφανειακὴ κατάσταση, ἀλλὰ μία βαθιὰ ὑπαρκτικὴ στάση, ποὺ ἀλλάζει ὁλόκληρο τὸν ἄνθρωπο καὶ τὸν καθιστᾶ δεκτικὸ στὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ. Τὸν ἑτοιμάζει γιὰ νὰ δεχθεῖ τὸ σωτήριο μήνυμά του: Νὰ εἰσέλθει στὴ Βασιλεία του.

Πολλοὶ ἦταν ἐκεῖνοι ποὺ συνέρρεαν γιὰ νὰ ἀκούσουν τὸ κήρυγμα τοῦ Ἰωάννη καὶ ἀκολούθως νὰ βαπτισθοῦν στὸν Ἰορδάνη ποταμό. Αὐτὸ ὅμως δὲν ἦταν τὸ τέρμα ἀλλὰ μόνο ἡ ἀρχή. Ἡ ἀρχὴ μίας πορείας ποὺ ὁδηγοῦσε στὸ Σωτῆρα Χριστὸ καὶ παρέπεμπε κατευθείαν στὸ πρόσωπό του. Γι’ αὐτὸ καὶ ὁ Ἰωάννης δὲν ἀφήνει τοὺς ἀνθρώπους νὰ ἐπαναπαυθοῦν μόνο στὴ δική του διδασκαλία οὔτε νὰ περιοριστοῦν μόνο στὸ δικό του βάπτισμα ἢ στὸ δικό του πρόσωπο. Δείχνει μὲ τὸ κήρυγμα καὶ τὸ βάπτισμά του τὸν Χριστό, ὁ ὁποῖος δὲν θὰ φέρει ἁπλὰ συγχώρεση στοὺς ἀνθρώ-πους, ἀλλὰ τὴν πνευματικὴ ἀνακαίνιση καὶ τὴν πραγματικὴ σωτηρία. Γι’ αὐτὸ καὶ γίνεται σαφὴς διάκριση ἀνάμεσα στὸ δικό του βάπτισμα, τὸ ὁποῖο ἐπικεντρώνεται στὸ νερό, καὶ στὸ βάπτισμα ποὺ θὰ ἐγκαινίαζε ὁ Χριστὸς ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι.

Ἡ μετοχὴ στὴ Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἡ πνευματικὴ ἀνακαίνιση τοῦ ἀνθρώπου καὶ ἡ δυνατότητα νὰ βιώνει τὴ χαρὰ τῆς παλιγγενεσίας, προϋποθέτει τὸ πέρασμα ἀπὸ τὸ δρόμο τῆς μετάνοιας, τὸν ὁποῖο ἄνοιγε ἡ παρουσία τῆς μεγάλης μορφῆς τοῦ Ἰωάννη τοῦ Προδρόμου. Χωρὶς τὴ μετάνοια, ἡ ὁποία μεταφράζεται σὲ στάση ζωῆς ἀπέναντι στὸν Θεὸ καὶ τὸ συνάνθρωπο ἀλλὰ καὶ τὴν κτίση ὁλόκληρη, ὁ ἄνθρωπος δὲν μπορεῖ νὰ γίνει δέκτης τῆς Χάριτος τοῦ Θεοῦ. Ἡ μετάνοια, ἡ ἐσωτερικὴ δηλαδὴ κάθαρση ἀπὸ τὰ πάθη καὶ τὶς συνέπειες τῆς ἁμαρτίας καὶ ἡ συμμετοχὴ στὴν κοινωνία τῆς ἀγάπης ποὺ ξεδιπλώνει ὁ Θεὸς μέσα στὴν εὐρυχωρία τῆς Ἐκκλησίας, εἶναι οἱ σταθερὲς προϋποθέσεις γιὰ νὰ ἐγκολπωθεῖ ὁ ἄνθρωπος τὸ μήνυμα τοῦ Εὐαγγελίου γιὰ τὴ σωτηρία του. Πραγματικά, τὸ μεγαλεῖο τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ πρὸς τὸν ἄνθρωπο φανερώνεται ἀπὸ τὶς δωρεὲς καὶ τὰ χαρίσματά του. Μία τέτοια δωρεὰ εἶναι καὶ ἡ μετάνοια, ἡ ὁποία συνιστᾷ μία εὐλογημένη ἐκκίνηση γιὰ μία καινούργια ἐν Χριστῷ ζωή.

Ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, ἴσως ὁ σημερινὸς ἄνθρωπος μέσα ἀπὸ τὶς συνθῆκες ποὺ ἐπικρατοῦν στὴν καθημερινή του ζωὴ νὰ δυσκολεύεται νὰ κατανοήσει τὸ βαθύτερο νόημα τῆς μετάνοιας, ὡς νέου τρόπου ὕπαρξης καὶ ζωῆς. Ἴσως ἡ προτροπὴ τῆς Ἐκκλησίας γιὰ μία τέτοια εὐλογημένη πορεία νὰ ἀκούεται σὰν «φωνὴ βοῶντος ἐν τῇ ἐρήμῳ», δηλαδὴ σὰν οὐτοπικὲς καταστάσεις. Ὡστόσο, ἡ ἀλήθεια, μέσα ἀπὸ τὴν ὁποία μπορεῖ ν’ ἀναπηδήσει τὸ χαροποιὸ μήνυμα τῆς ζωῆς, βρίσκεται μόνο στὸν Χριστὸ καὶ τὴν Ἐκκλησία του. Ὁ ἄνθρωπος βλέπουμε νὰ βυθίζεται ὁλοένα καὶ περισσότερο σὲ κρίσεις καὶ ἀδιέξοδα, ἐνόσω ἀφήνει τὴν ὕπαρξή του ἀποσυνδεδεμένη ἀπὸ τὴν παρουσία τοῦ Σωτῆρα καὶ Λυτρωτὴ Χριστοῦ. Ἂς ἀφήσουμε, λοιπόν, τὰ ὦτα τῆς καρδιᾶς μας ἀνοιχτὰ καὶ τὶς καρδιὲς μας ἕτοιμες καὶ δεκτικές. Ἂς ἐπανεύρουμε ἀκόμα τὴν ἐλπίδα μας στὸ μήνυμα τοῦ κηρύγματος τοῦ Ἰωάννη: «μετανοεῖτε». Ἀμήν.

ΕΚ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΧΙΟΥ