|
"Αέρα!" |
Ο Αλέξανδρος Δ. Αλεξανδράκης (Αθήνα, 1913 – Αθήνα, Σεπτέμβριος 1968) ήταν έλληνας ζωγράφος, που έγινε γνωστός στο ευρύ κοινό από τις ιδιαιτέρως δυναμικές απεικονίσεις του Ελληνοϊταλικού Πολέμου του 1940.
|
"28η Ὀκτωβρίου 1940" |
Στον πόλεμο του 1940, ο ζωγράφος και οι πέντε αδελφοί του επιστρατεύτηκαν. Υπηρέτησε στα βουνά της Ηπείρου ως δεκανέας του πυροβολικού και τις εντυπώσεις του τις αποτύπωσε σε μία σειρά σκίτσων και ελαιογραφιών που έγιναν ευρέως γνωστές στο κοινό, μιας και ανατυπώθηκαν σε αφίσες και χρησιμοποιήθηκαν σε πάμπολλες σχολικές εορτές. Περίπου εκατό έργα του από τον πόλεμο δημοσιεύθηκαν επίσης μεταπολεμικά σε ένα λεύκωμα με τίτλο Έτσι πολεμούσαμε (1968).
Ο Αλεξανδράκης απεικονίζει τον απελπισμένο αγώνα, τον πόνο, την ψυχρή πραγματικότητα του θανάτου. Αυτά τα πράγματα αγγίζουν και τον ίδιο, ένα ευαίσθητο πνεύμα, φύση και πράξη καλλιτέχνη. Η απεικόνισή τους αποδίδει στα σχέδιά του μια αμεσότητα και μια δύναμη που λίγοι καλλιτέχνες πολεμικών θεμάτων επιτυγχάνουν. Αυτό από μόνο του μας καθηλώνει. Υπάρχει όμως και κάτι άλλο που ξεχωρίζει στη δουλειά του Αλεξανδράκη. Τον πυρήνα του έργου του αποτελούν τα ελληνικά χαρακτηριστικά, το θάρρος, η αντοχή, η σωματική και πνευματική αφοσίωση, πάνω απ’ όλα η αγάπη για την πατρίδα και για ότι αυτή αντιπροσωπεύει.
|
"Ὑπὲρ πάντων Ἀγών" |
Ο Αλεξανδράκης ως δεκανέας του πυροβολικού και πρώτα απ’ όλα στρατιώτης, στις λίγες ανάπαυλες της μάχης ζωγράφιζε με οποιοδήποτε υλικό υπήρχε διαθέσιμο. Μολύβι, κιμωλία, πένα, μελάνι, αποτυπώνουν με τον πυρετό της έντασης εκφράσεις, στιγμές, χειρονομίες, τοπία, πρόσωπα, κινήσεις. Εγκλωβίζει στα σκίτσα του την αγωνία συνυφασμένη με τον πόνο, μακριά από κάθε φιλοπόλεμη διάθεση, μεταδίδοντάς τη με αμεσότητα στις επόμενες γενιές, που αρκεί ένα βλέμμα επάνω τους για να πλημμυρίσουν οι αισθήσεις από το μεγαλείο του ‘40.
Με την ευκαιρία της έκθεσης «Μνήμες του '40 – Αλέξανδρος Αλεξανδράκης» η δημοσιογράφος Ελένη Μπίστικα θα γράψει στην εφημερίδα Καθημερινή:
Για αυτούς που πολέμησαν στα χιονισμένα βουνά της Αλβανίας, για τους συγγενείς αυτών που άφησαν εκεί την τελευταία τους πνοή, και έμειναν σε πολλές περιπτώσεις άταφοι σε απάτητες χαράδρες και κορυφογραμμές, για αυτούς, ιδίως, που τραυματίστηκαν και έχασαν την αρτιμέλειά τους, εισπράττοντας μια σύνταξη ως «ανάπηρος πολέμου», αυτό που λυπεί και πονά περισσότερο, είναι το να ξεχνάμε εμείς που ζούμε στην ελεύθερη Ελλάδα, και όσοι απόλεμοι επιζούν, το με πόση προθυμία ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα της πατρίδας. Εφυγαν τραγουδώντας, χαιρετώντας από τα κατάμεστα βαγόνια τους δικούς τους, μάνες, αδέλφια, γυναίκες με μωρά στην αγκαλιά, περήφανοι που πήραν το όπλο για να κρατήσουν την Ελλάδα μακριά από κατακτητικές βλέψεις. Μικροί αριθμητικά αλλά με καρδιά λιονταριού, με πίστη στον Θεό και στο δικαίωμα της ελευθερίας, πέτυχαν οι Ελληνες το ακατόρθωτο: απώθησαν τον εχθρό, προελαύνοντας σε νικηφόρες μάχες και με τη γενναιότητα και την αυτοθυσία τους καθυστέρησαν τις δυνάμεις του Αξονα, αλλάζοντας την τροπή και την έκβαση του πολέμου, του Β' Π.Π., του πιο αιματηρού και καταστροφικού στον αιώνα που πέρασε. Ως τώρα, κάθε χρόνο, με το που πλησιάζει η εθνική εορτή της 28ης Οκτωβρίου, η «Κ» με ολοσέλιδα αφιερώματά της και η στήλη, χάρις στη συνδρομή στοιχείων από τους αναγνώστες της, τιμάμε το Επος του '40. Και πάντα κρατάμε μια θέση τιμητική για τον Αλέξανδρο Αλεξανδράκη, που πολέμησε, δεκανέας πολυβολητής, με το όπλο και την ξιφολόγχη στο ένα χέρι και με το άλλο ζωγραφίζοντας τον πόλεμο όπως τον ζούσε, στο μέτωπο, με τα άλλα ηρωικά φανταράκια, με τους πιστούς συντρόφους τους, τα άλογα, που έσερναν τα πυροβόλα σε βουνά και χιονισμένες πλαγιές. Εφέτος, μας ευχαρίστησε πολύ η πρωτοβουλία του Πολιτισμικού Οργανισμού του Δήμου Αθηναίων και της προέδρου του κ. Σόφης Δασκαλάκη - Μυτιληναίου που, με τη συνεργασία του Ιδρύματος Σ.Ο.Φ.Ι.Α. και του Πολεμικού Μουσείου τιμούν, 62 χρόνια μετά τον πόλεμο της Αλβανίας, και 40 χρόνια μετά τον θάνατό του, τον Αλέξανδρο Αλεξανδράκη (1913-1968), διοργανώνοντας την Εκθεση «Μνήμες του '40 – Αλέξανδρος Αλεξανδράκης» στο Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων, όπου παρουσιάζεται για πρώτη φορά ολοκληρωμένο το έργο του ζωγράφου για το Αλβανικό Επος.
|
Προέλασις (1945, ἐλαιογραφία σὲ μουσαμά) |
|
Ὑπὲρ βωμῶν καὶ ἑστιῶν |
|
Μέχρις ἐσχάτων |
|
Ξάφνιασμα μέσ᾿ τὴν νύχτα |
|
Πυροβολικὸ στὸ ποτάμι |
|
Μὲ τέτοιο λαμπρὸ στρατό |
ΠΗΓΕΣ:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου