Η μαστίχα στη φαρμακευτική

Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΟΚΚΙΝΑΚΗ, Φαρμακοποιού

Η ΜΑΣΤΙΧΑ προέρχεται από τον αειθαλή θάμνο Pistacia Lentiscus var. Chia της οικογένειας των Aνακαρδιωδών. To καλοκαίρι το μαστιχόδεντρο κεντάται και ύστερα από 10 ημέρες βγαίνει ένα διαφανές έκκριμα, το επονομαζόμενο «δάκρυ», το οποίο πήζει μετά την εξάτμιση του μαστιχέλαιου. Αυτή είναι κυρίως η μορφή της μαστίχας η οποία αναγνωρίζεται από τις φαρμακοποιίες των διαφόρων κρατών.

Ονομασία: Mastix, Mastic, Mastice, Mastiche, Almàciga

Γεύση: Στυπτική

Άρωμα: Ελαφρώς βαλσαμικό, ευχάριστο, μοιάζει με αυτό του άνηθου διακρινόμενο από μεγαλύτερη λεπτότητα.

Χρώμα: Το δάκρυ στην αρχή είναι θαμπό πράσινο κατόπιν γίνεται διάφανο και στη συνέχεια μετατρέπεται σε λεμονόχρους.

Διαλυτότητα: Υπάρχουν δυο ειδών ρητίνες μια διαλυτή στην ψυχρή αλκοόλη και μια στη θερμή αλκοόλη. Είναι αδιάλυτη στο νερό, διαλυτή στον αιθέρα, στον τετραχλωράνθρακα, στην ακετόνη και στη βενζίνη. Λιώνει στουs 105 - 120° C.

Ταυτοποίηση: Διάλυμα μικρής ποσότητας μαστίχας με ένα όγκο φαινόλης προs δυο όγκους χλωροφορμίου εκτίθεται σε ατμούς βρωμίου σχηματίζοντας χρώμα καφέ.

Έλεγχος καθαριότητας: Διάλυμα μαστίχαs σε ακετόνη με πυκνό θειικό οξύ δεν πρέπει να λάβει κόκκινο χρώμα.

Περιέχει: Αιθέριο έλαιο, κυρίως μαστιχίνη ή ρητίνη, μαστιχινικό οξύ σε διάφορεs μορφές, αλκοόλες και άλλες ουσίες σε μικρότερο ποσοστό.

Φαρμακευτικές χρήσεις

Η μαστίχα χρησιμοποιείται στην οδοντιατρική για την αντισηψία του στόματος. Συγκεκριμένα προστατεύει τα δόντια, δυναμώνει τα ούλα και περιορίζει την κακοσμία του στόματος. Γι’ αυτό το λόγο χρησιμοποιείται ως συστατικό στις οδοντόκρεμες. Διαλύματα τηs μαστίχαs σε αλκοόλη, αιθέρα και χλωροφόρμιο μπορούν να παρασκευαστούν από τους φαρμακοποιούς με σκοπό την καταπολέμηση των δοντιών που βάλλονται από την τερηδόνα. Τα διαλύματα αυτά με βαμβάκι εφαρμόζονται στις προσβεβλημένες κοιλότητες των δοντιών ωs προσωρινά σφραγίσματα.

Η σκόνη τηs μαστίχας χρησιμοποιείται ως επουλωτική. Η εκμετάλλευση αυτής της ιδιότητας έχει αποτέλεσμα την παρασκευή αλοιφών για τα άτονα και από κατακλίσεις έλκη καθώς και για τα εγκαύματα, ενώ στις φαρμακοποιίες ο συνδυασμός της με το βενζόλιο και με το καστορέλαιο ή χωρίς το τελευταίο παρέχει ένα αποτελεσματικό παρασκεύασμα για την προστασία των πληγών, το Mastic Solution. Επίσης έχει εφαρμογή με τη μορφή χαπιού ως αποχρεμπτικό. Επιπλέον είναι αποτελεσματική λόγω της μαστιχίνης και του μαστιχινικού οξέος στις παιδικές διάρροιες. 

Άλλες φαρμακολογικές της ιδιότητες επιτρέπουν τη χρήση της ως αιμοστατικού, στις βλεννορραγίες και στις γαστραλγίες. Θα πρέπει να επισημάνω ότι και άλλα μέρη του φυτού όπως τα φύλλα έχουν παρόμοιες ιδιότητες. Οι τελευταίες μελέτες έχουν αποδείξει ότι μπορεί να επιφέρει ικανά αποτελέσματα στο έλκος του στομάχου που προκαλείται από το Ελικοβακτήριο. Στην πραγματικότητα η ιδιότητά της αυτή είναι γνωστή από παλιά, καθώς για γαστρεντερικά προβλήματα τη συνιστούσε ο πατέραs της Φαρμακευτικής Γαληνός και άλλοι. Και εδώ θα πρέπει να επικεντρώσουμε την προσοχή μας. Διότι εδώ είναι το μέλλον της μαστίχας. Στην επιστημονική απόδειξη των γνωστών χρήσεών της από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα συμπεριλαμβανομένης και αυτής της παραδοσιακής ιατρικής, η οποία της αποδίδει αντικαρκινικές και άλλες πολύτιμες ιδιότητες. Τέλος, θα πρέπει να προσθέσομε ότι η μαστίχα μελετάται έντονα τα τελευταία χρόνια από μια από τις πιο μεγάλες δυνάμεις στο χώρο τηs παγκόσμιας φαρμακευτικής, αυτής της Ιαπωνίας.

Εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Κυριακή 10 Δεκεμβρίου 2000 

ένθετο ΕΠΤΑ ΗΜΕΡΕΣ "Η μαστίχα της Χίου"