ΤΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ
Ἀριθμὸς 12
Κυριακὴ Δ΄ Νηστειῶν
22 Μαρτίου 2015
(Ἑβρ. στ΄ 13 – 20)
«Ἀδελφοί, τῷ Ἀβραὰμ ἐπαγγειλάμενος ὁ Θεός, ἐπεὶ κατ' οὐδενὸς εἶχε μείζονος ὀμόσαι, ὤμοσε καθ' ἑαυτοῦ» (Ἑβρ. στ΄, 13-20)
Γιά τόν ὅρκο πού ἔδωσε ὁ Θεός στόν Ἀβραάμ μᾶς μιλάει ὁ στίχος 13 τοῦ 6ου κεφαλαίου τῆς πρός Ἑβραίους ἐπιστολῆς τοῦ ἀποστόλου Παύλου. Στόν Ἀβραάμ, ὅταν εἶχε δώσει ὁ Θεός τίς μεγάλες ὑποσχέσεις, ἐπειδή δέν εἶχε κανέναν μεγαλύτερό Του, γιά νά ὁρκισθεῖ καί νά βεβαίωσει ἔτσι μέ ἀπόλυτο τρόπο τόν Ἀβραάμ ὅτι ἀσφαλῶς θά τίς ἐκπληρώσει, ὁρκίστηκε στόν ἑαυτό Του. Μεταξύ τῶν ὑποσχέσεων ἡ πιό σπουδαία ἦταν ὅτι ἀπό τόν Ἀβραάμ θά προέλθει ἕνας λαός πού θά αὐξηθεῖ σάν τήν ἄμμο τῆς θάλασσας καί σάν τά ἄστρα τοῦ οὐρανοῦ καί αὐτή ἡ ὑπόσχεση δόθηκε μέ ὅρκο. Ὁρκίστηκε ὁ Θεός, ποῦ; Στόν ἑαυτό Του.
Τό στίχο τοῦτο ἐπικαλοῦνται ἐκεῖνοι πού ἐπιμένουν ὅτι οἱ χριστιανοί πρέπει νά ὁρκίζονται. Μετά τό προπατορικό ἁμάρτημα, ἡ ἁμαρτία ἁπλώθηκε παντοῦ. Ἔχασαν οἱ ἄνθρωποι τήν ἐμπιστοσύνη καί τήν εἰλικρίνεια μεταξύ τους. Στήν ἀνάγκη λοιπόν νά βρεθεῖ κάτι μεγάλο πού νά δώσει κῦρος στά λόγια τῶν ἀνθρώπων, καθιερώθηκε ὁ ὅρκος στό ὄνομα τοῦ Θεοῦ. Καί ὅπως τονίζει ὁ ἀπόστολος Παῦλος: «Οἱ ἄνθρωποι ὁρκίζονται στό Θεό, πού εἶναι ὁ μεγαλύτερος ἀπ’ ὅλους καί τότε ὁ ὅρκος αὐτός θέτει τέλος σέ κάθε ἀντιλογία καί ἀμφισβήτηση γι’ αὐτά πού λέγονται». Ὅμως οἱ ἄνθρωποι πολλές φορές, γιά νά σκεπάσουν τά λάθη τους καί τά ψεύδη τους, ὁρκίζονται στό ὄνομα τοῦ Θεοῦ καί γίνονται ἔτσι ἐπίορκοι ἤ ψεύδορκοι, ὑβριστές τοῦ Ἁγίου Θεοῦ. Τό ἐρώτημα λοιπόν ποὺ θά ἀπαντήσουμε εἶναι: Ἐπιτρέπεται ὁ ὅρκος σύμφωνα μέ τήν Ἁγία Γραφή;
Ἡ Παλαιά Διαθήκη ἐπέτρεπε στούς Ἰουδαίους τόν ὅρκο καί ἀπειλεῖ μάλιστα μέ θάνατο ἐκείνους πού θά κάνουν ψεύτικο ὅρκο. «Κύριον τὸν Θεόν σου φοβηθήσῃ… καὶ ἐπὶ τῷ ὀνόματι αὐτοῦ ὀμῇ» (Δευτ. στ΄, 13), δηλαδή νά ἔχεις τόν ἅγιο φόβο καί τό μεγάλο σεβασμό πρός τόν Κύριο τόν Θεό σου καὶ στό ὄνομα Αὐτοῦ νά ὁρκίζεσαι. Ὁ Θεός ἐπέτρεψε τότε τόν ὅρκο γιά παιδαγωγικό λόγο. Ὅπως ὁ δάσκαλος στήν πρώτη τάξη δέν διδάσκει δύσκολα μαθήματα ἀλλά ἀρχίζει ἀπό τά εὔκολα καί προχωρεῖ κατά τάξη στά δυσκολότερα, κατά παρόμοιο τρόπο ἔπραξε καί ὁ Θεός. Δέν παρέδωσε ἀμέσως τό νόμο τῆς τελειότητας γιατί δέν θά τόν τηροῦσαν. Ὅρισε νά ὁρκίζονται, ὄχι στά εἴδωλα –ὅπως ἴσχυε γιά τούς εἰδωλολάτρες– ἀλλά στό ὄνομα τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ.
Ὁ Νόμος λοιπόν τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ἦταν ἀτελής. Γι’ αὐτό ὅταν ἦρθε ὁ Χριστός μας καί παρέδωσε τά ὕψιστα μαθήματα καί συμπλήρωσε τό Μωσαϊκό Νόμο, νομοθέτησε διαφορετικά καί γιά τόν ὅρκο. «Πάλιν ἠκούσατε ὅτι ἐρρέθη τοῖς ἀρχαίοις, οὐκ ἐπιορκήσεις, ἀποδώσεις δὲ τῷ Κυρίῳ τοὺς ὅρκους σου. ᾿Εγὼ δὲ λέγω ὑμῖν μὴ ὀμόσαι ὅλως» (Ματθ. ε΄ 33-34). Δηλαδή, «πάλι ἔχετε ἀκούσει ὅτι στούς προγόνους σας, δόθηκε ἡ ἐντολή: Δέν θά καταπατήσεις τόν ὅρκο σου, ἀλλά σάν καθῆκον ἱερό πρός τόν Κύριο θά τηρήσεις τίς ὑποσχέσεις του, πού μέ ὅρκο ἀνέλαβες. Ἐγώ ὅμως σᾶς λέω νά μήν ὁρκισθεῖτε καθόλου». Ἑπομένως ὁ λόγος τοῦ Χριστοῦ μας, ἡ καινούργια ἐντολή, εἶναι ὅτι ὁ ὅρκος ἀπαγορεύεται ἀπολύτως.
Ἔτσι ὁ Κύριος καί Θεός μας μ’ αὐτή τή νέα ἐντολή ξερρίζωσε τή ρίζα τῆς ψευδορκίας καί ἐπιορκίας. Διότι αὐτός πού δέν ὁρκίζεται καθόλου, εἶναι ἀπαλλαγμένος ἀπό τά φοβερά ἁμαρτήματα στά ὁποῖα πέφτουν ἐκεῖνοι πού ὁρκίζονται. Σύμφωνη φυσικά μέ τό λόγο τοῦ Κυρίου μας εἶναι καί ἡ διδασκαλία τῶν Πάτερων τῆς Ἐκκλησίας μας πού κηρύττουν ὅτι ὅποιος ὁρκίζεται ἔστω καί ἀληθινά, παραβαίνει νόμο τοῦ Θεοῦ, ἁμαρτάνει.
Αὐτό σημαίνει τό «μὴ ὀμόσαι ὅλως». Καί προχωρεῖ λίγο παραπέρα: «Ἔστω δέ ὁ λόγος ὑμῶν ναί ναί, οὐ οὔ. Τό δέ περισσόν τούτων ἐκ τοῦ πονηροῦ ἐστιν». Ὁ λόγος σας νά εἶναι ναί, ὄχι, καί αὐτό τό ναί ἤ τό ὄχι νά ἀνταποκρίνεται στήν ἀλήθεια. Μά ὁ ἄλλος ἀμφιβάλλει. Δικό του τό πρόβλημα. Ἐμεῖς δέν θά καταφύγουμε στόν ὅρκο. Αὐτή εἶναι ἡ χριστιανική τοποθέτηση. Αὐτό γιά τίς ἰδιωτικές ὑποθέσεις. Ἀλλά ὅταν τό κράτος μέ καλεῖ στό δικαστήριο ὡς μάρτυρα καί διατάζει νά ὁρκιστῶ;
Εἶναι μία ἐρώτηση πού κατά καιρούς ἀπασχολεῖ πολλούς χριστιανούς, οἱ ὁποῖοι ἄθελά τους πολλές φορές ἐμπλέκονται σέ δικαστικές ὑποθέσεις. Τί πρέπει νά κάνω; Ἐάν δέν ὁρκιστῶ, θά ὑποστῶ τίς συνέπειες τοῦ νόμου, θά μοῦ ἀπαγγελθεῖ κατηγορία, θά τιμωρηθῶ. Ἀπαντοῦμε. Ἄν εἶσαι ὀλιγόπιστος καί χλιαρός χριστιανός, θά φοβηθεῖς καί θά ὁρκιστεῖς. Ἡ συνείδησή σου θά σέ ἐλέγχει ὅτι παρέβης ἐντολή τοῦ Θεοῦ. Ἄν εἶσαι πιστός καί εὐσεβής χριστιανός καί ἀποφασισμένος νά ὑποστεῖς τίς συνέπειες τοῦ νόμου, τότε στό δικαστήριο ὕψωσε τή φωνή σου καί πές: «Δέν ὁρκίζομαι γιά λόγους συνειδήσεως. Εἶμαι Ὀρθόδοξος Χριστιανός».
Ὅταν βρεθοῦμε, ἀδελφοί μου, ἀντιμέτωποι μέ τό νόμο τῶν ἀνθρώπων καί τό νόμο τοῦ Θεοῦ ἄς ποῦμε κι ἐμεῖς ἐκεῖνο πού εἶπαν οἱ ἀπόστολοι στό συνέδριο τῶν Ἰουδαίων: «πειθαρχεῖν δεῖ Θεῷ μᾶλλον ἤ ἀνθρώποις», γιά νά ἔχουμε τήν εὐλογία τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ. Ἀμήν.
Ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Χίου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου